282 - Mijn Jeugdherinneringen aan de Rivierenbuurt 1950-1963

  
 
Mijn Jeugdherinneringen aan de Rivierenbuurt 1950-1963

 

Mijn ouders, beiden in Amsterdam Zuid geboren, besloten na zeven jaar verloofd te zijn geweest in 1943 toch maar te trouwen omdat de oorlog bleef voortduren. Ze betrokken een woning in de Boterdiepstraat waar ze zo’n veertig jaar zijn blijven wonen. Ik ben geboren in 1950, als jongste van drie kinderen.

 

De Boterdiepstraat 1950-1956

Wij woonden op nr. 25 op twee hoog. Gerekend vanaf de Uiterwaardenstraat, vlak na het eerste perkje. De perkjes hadden aan de huizenkant een laag hekje met daarachter rozenstruiken en aan de straatkant een strook gras. Op de kopse kant stond een Japanse kers, die in april uitbundig bloeide. In ‘onze’ boom nestelde ieder jaar een merel.

Pres.Kennedylaan X Waalstraat 1967De kinderen met wie ik speelde woonden bijna allemaal op lagere huisnummers. Zowel aan het begin als aan het eind van de straat waren geen perkjes, waardoor er voornamelijk daar op de brede stoep werd gespeeld. Zo had elke helft van de straat een ‘eigen’ speelplek en kwam je niet zo gauw in contact met kinderen aan het andere eind van de straat. Natuurlijk ook, omdat je als kleuter nog niet zo ver weg ging op je driewieler.

Ik ging in de Rijnstraat naar de Catharina kleuterschool (de kakschool). Mijn moeder bracht ons altijd weg. Als er sneeuw lag, met de slee. De klaslokalen waren in het souterrain, ik herinner me nog goed de smalle ramen tegen het plafond aan.

Een belangrijke winkel in de Rijnstraat was Oets, tussen de kleuterschool en de Thomaskerk in. Er stond een indrukwekkende machine waarin koffie werd gebrand. Maar belangrijker: ze hadden een groot assortiment snoep: zwart-op-wit in smalle cellofaan zakjes, dropveters, stroopsoldaatjes, lolly’s etc. Voor 5 cent kon je uit heel wat dingen kiezen.

Heel af en toe gingen we met de tram en nog een stuk lopend met m’n ouders naar het van Heutzmonument om te zwemmen. Nou ja, wij kinderen dan. Maar vaker liepen we naar het Beatrixpark, waar we op de terugweg (hopelijk) bij de Oase een ijsje kregen. Of met het pontje over de Amstel (dat ook nadat de Utrechtsebrug gebouwd was nog een tijd heeft gevaren) naar de gasfabriek e.o.

 

Boterdiepstraat e.o. 1956-1963.

Met het naar de lagere school gaan brak er een heel nieuwe periode aan. Je bent groot genoeg om alleen naar school te lopen en de buurt te verkennen. Ik ging naar de Albertus Magnus school. De eerste twee jaar in de noodschool in de Uiterwaardenstraat (t.o. de Griftstraat), Rijnstraat hoek Uiterwaardenstraat 1967daarna in de IJsselstraat. In vergelijking met de kleuterschool vond ik de noodschool een verademing. Het daglicht stroomde naar binnen, je zag bomen en lucht, hoorde verkeer en de speelplaats was ruim en groen. In de eerste en tweede klas had ik les van respectievelijk juffrouw Keijzer (‘de broekenhijser’ die na dat schooljaar het klooster in ging) en de in onze ogen oude mevrouw Bouters.

Nog maar weinig mensen hadden een auto. Naar het werk werd er gefietst of getramd.

Lijn 25, eerst de hoekige blauwe trams met open balkons en houten banken, later de gesloten blauwe, met roodleren zittingen.

Wel kwam er van alles door de straat: een paar keer per week de voddenman: “vodden...., heeft u nog oude vodden...”. De scharensliep, de ijsboer en dan bedoel ik niet Sierkan en Jamin, die later in de jaren vijftig iedere zomeravond door de straat kwamen om ijsjes te verkopen, maar de bestelwagen die grote blokken ijs afleverde, om etenswaren koel te houden. Net zoals in de vitrine van de visboer. De orgelman, mijn moeder gooide dan geld uit het raam. De kolenboer. Ons balkon aan de achterkant was uitgerust met een speciale kist daarvoor, die hoorde bij de woning. De schillenboer, met paard en wagen. Tegen kerst kwam er ’s avonds een straatzanger die kerstliederen zong. Ook het Leger des Heils kwam in de buurt zingen. En dan nog de auto met ‘berliner bollen’, die kwam ook ‘s avonds: “Berliner bollen, lekker bij de koffie, lekker bij de thee’ galmde het dan door de donkere lege straat. In de jaren zestig kwam daar nog de tapijtreiniger bij: een lange wagen waarin vloerkleden machinaal geklopt werden.

Dat doet me denken aan de mattenkloppers. Volgens mij was er een verordening dat je niet voor of na een bepaalde tijd buiten matten mocht kloppen. Als het op de stoep glad was door sneeuw, gooide mijn moeder de asla uit de kolenkachel leeg op straat, dat hielp goed. Ook herinner ik me de bevroren broeken aan de waslijn in de winter. Die kon je dan gewoon neerzetten. Vooral in de herfst en winter, bij oostenwind rook de hele wijk naar cacao, afkomstig van Blooker aan de Weespertrekvaart in oost.

Amstel met gasfabriek 1968Er werd veel buiten gespeeld, zomers ook nog na het eten. Ik hoor nog het geschreeuw van zo’n vijftien spelende kinderen door de straat galmen. Krijgertje, diefje met verlos, verstoppertje, knikkeren, voetballen, handballen, busje trap, stoeprandje, touwtje springen, elastieken, hoepelen, noem maar op. Daar omheen scheurden er driewielers, steppen en heel soms trapauto’s over de stoepen. En fietsjes.

Ik heb leren fietsen op een gehuurde fiets. Voor een paar kwartjes kon je bij de fietsenhandel op de hoek van de Rijnstraat en Rivierenlaan een fiets huren voor een paar uur. Mijn eerste rit op mijn eigen fiets ging niet helemaal goed. In de Trompenburgstraat botste ik tegen een geparkeerde kever aan omdat m’n trappers verkeerd stonden toen ik moest remmen. Een klein deukje in de metalen sierrand van de treeplank. De eigenaar kwam naar buiten, was boos, maar ach...

Verder werd er gespeeld in de speeltuin, in het Amstelpark (o.a. op het betonnen klimtoestel en met de slee van een helling af), tussen het Kabouterhuis en het Mirandabad (o.a. vliegeren) en Tramkaarten v.a. 1956gevist aan de strandjes van de Amstel. In de winter geschaatst op de Amstel of Boerenwetering.

Onze woonkamer lag op het westen. En hoewel we papieren luxaflex hadden, werd het zomers vaak smoorheet in de woonkamer. We aten dan buiten op het balkon aan de achterzijde, met uitzicht op de binnentuinen. Soms viel er iets naar beneden en dan moest je daar aanbellen om het terug te krijgen.

In de kerstvakantie verzamelden we kerstbomen. Die werden dan in de fik gestoken, in de straat of op het ‘landje’. Dat was een stukje braakliggend terrein, aan het eind van de Hoendiepstraat bij de Rivierenlaan. Meestal in de herfstvakantie haalden we oude kranten op. Die brachten we dan naar de Thomaskerk, hoewel ik me ook herinner dat we die verkochten voor een paar cent per kilo, maar waar weet ik niet meer.

Op zondagmiddag werden er (spannende) films vertoond in de speeltuin in de Gaaspstraat.

In mijn jeugd hadden wij geen televisie (wel distributie-radio, een luidspreker aan de muur en een knop met vier standen/zenders). Op woensdagmiddag keek ik, samen met nog zo’n 10 kinderen tv bij iemand verderop in de straat. ‘Varen is fijner dan je denkt, de verrekijker, morgen gebeurt het en wat later bij de buren: dappere dodo, vier veren waterval, Pipo de Clown en Swiebertje’.

Kaartje van Bakkerij HubbelingOp school in de IJselstraat kwam ik bij juffrouw Heimel in de klas (3 en 4), bij meester Deckwitz (5), die kleren droeg die ‘vloekten’ (blauw, groen en paars), die een baard had, die met z’n voeten op de lessenaar zat en waar een schildpad door de klas liep. Dat was m’n beste jaar op de lagere school. Ik bleef na dat jaar wel zitten... Daarna (5 en 6) bij vd Aat.

In de hogere klassen kwamen kinderen wel op de fiets, hoewel dat van school niet mocht.

Er stonden heel wat fietsen om de hoek...

Iedere lente was het wachten op het moment, dat een van de kinderen besloot, dat de narcissen in het plantsoen op de Churchilllaan ‘nu toch wel bijna uitgebloeid waren’. Binnen een minuut waren alle nog redelijke narcissen geplukt, ‘voor onze moeders’.

De volgende dag kregen we dan op school op onze kop.

Op alle hoeken van de Hoendiep-, Boterdiep-, Eem- en Vechtstraat en Gaaspstraat zaten winkels. O.a. Bakker Hubbeling met z’n heerlijke luilakbollen en ‘witte rotterdammer’.

Melkboer de Vries, die ook met een kar over de stoep langs de huizen kwam. Eerst nog met losse melk, later in flessen, waarvan de doppen werden gespaard voor de missie. Ik heb in de winkel een keer ‘cocelecola’ gehaald en iedereen moest lachen, later begreep ik waarom. Vana, een kruidenier op de hoek van de Eemstraat die eerst nog losse waar verkocht. Groenteman Keizer, waar Anneke Grönloh boven bleek te wonen. De fietsenstalling bij de Gaaspstraat. De viskar en bloemenstal vlak bij de Rijnstraat. En Jamin, met dubbeldik-roomijs. In de Rijnstraat Aristo, met artistieke spulletjes. Daar kocht ik wat jaren later mijn eerste asbak.

 

Paul Kroese, 29 januari 2014

 

You have no rights to post comments

Reacties  

 
# herkenningKick 08-05-2014 17:44
Veel herken ik uit het mooie en lange verhaal van Paul.
Ik woonde van 1950 tot 1968 in de Hoendiepstraat 24' en daarna tot 1973 in de Boterdiepstraat 9''.
Ik herinner me niet een fietsenstalling hoek Rijnstraat/Rivi erenlaan. Wel de kandij die we kochten bij de kruidenier. Er was bij mij om de hoek, net achter de Reitdiepstraat, ook een kleine kruidenier, Punt. Net naast de bocht in de Uitenwaardenstraat.
Ik voetbalde altijd op straat, dat kon toen nog, zonder auto's. Een paar bewoners die bang voor hun ramen waren belden dan de politie, toen 5 x 8, reden in VW-kevers. Wij klommen dan via een berkenboom op het dak van het elektrahuisje in de Hoendiepstraat. Als we aan de dakrand hingen konden we ons laten vallen om er af te komen. Ik voetbalde ook veel in het Amstelpark, met jongens als Jan Pen, Willem Stutje, Jan Willem Koekoek, Kootje Oosendarp die gehandicapt was, ene Johan die we "konijn" noemden.
 
 
# RE: 282 - Mijn Jeugdherinnerin gen aan de Rivierenbuurt 1950-1963Guy de Valk 08-05-2014 14:05
Ik herinner mij ook goed van de Fietsenstalling hoek Rijnstraat en Rivierenlaan ... Ik stalde er mijn fiets ... en recht tegenover was er een kruidenierswink el "De Kroon" beheerd door een zeker Mijnheer Vreugdenhil ... Ik kreeg daar dikwijls een plakje "cervelaatworst " (hij noemde dat "sterfopstraatw orst") Ik woonde toen (1942-1952) op 92hs Rivierenlaan... Ik ben ook nog bij de Welpen en later de verkenners van de "Tarcisiusgroep " geweest, van Hopman Kinneging" ...
 
 
# jeug herrineringengreet sloof 01-03-2014 13:38
Beste Paul ,ik heb erg genoten van je verhaal ,vooral omdat ik ook uit die buurt kwam.Geboren 1946 in de Waverstraat 84 komt er van alles boven leuke tijd daar gehad .Heb op de prof.Gunning school gezeten .Ben ook uit huis getrouwd 48 jaar geleden naar het gooi gaan wonen . maar bedankt voor je mooie verhaal.Groetje s Greet Timmerman Sloof
 
 
# jeugdherinnerin gen 1950-1963Paul Souverein 01-03-2014 11:35
komt allemaal heel bekend voor, ik heb ook op de Albertus Magnus-school gezeten (5 jaren noodschool, laatete jaar IJsselstr, tussendoor nog even Zomerdijkstraat ), juffr Keijzer 1e klas, heel lief, juffr. Bouters 2e klas, voor mij oud en streng, Mr Deckwitz ken ik ook, meester Henriet 3e en 4e klas, heel geliefd, wel erg gespannen, en natuurlijk meester Schrijvers, de hoofdonderwijze r. We woonden (ons gezin sinds 1946, ikzelf geboren 1947) Uiterwaardenstr aat 124 ( bij de Rijnstraat). Winkel Oets, de ouderwetse snoepwinkel erg bekend bij ons kinderen, enzovoorts. (lijn 25 , helaas niet meer, natuurlijk ook bekend).
 
 
# nostalgieKick Dekker 06-02-2014 23:32
ik woonde van 1950 tot 1967 in de Hoendiepstraat 24 en daarna nog een paar jaar in de Boterdiepstraat 9.
Altijd voetballen in het Amstelpark, staken we de Rivierenlaan over, later werd dat de Pres. Kennedylaan.
Een heerlijke jeugd gehad en trouwde ik met een meisje uit de Schermer, waar ik nu alweer 40 jaar woon.
Ze overleed 10 jaar geleden en heb ik nu een relatie met mijn vroegere buurmeisje uit de Boterdiep, hun gezin woonde tegenover mij en kwam ik er jaren over de vloer. Bij toeval paar jaar geleden weer ontmoet, hoe ist mogelijk.
 
 
# RE: 282 - Mijn Jeugdherinnerin gen aan de Rivierenbuurt 1950-1963René van den Ham 03-02-2014 11:14
Ook voor mij heel herkenbaar. Heb van je relaas genoten. Inderdaad: er was een politieverorden ing dat je voor 10 uur in de ochtend geen kleedjes mocht kloppen. Voor mij
nog altijd volkomen duister waarom dat was...... Ik ben van 1940 en woonde tot 1965 in de Alblasstraat
 
 
# Zeer herkenbaarellenaleva@upcmail.nl 30-01-2014 14:09
Heel leuk verhaal, ik zie zo alles weer voor me.
Ik woonde op de hoek van de Uiterwaardenstr aat en de Vechtstraat op 2 hoog. Beneden zat een drogist en tegenover ons banketbakker Renz. Ik heb daar gewoond van 1948 tot 1970 en kom dat nog steeds om lekker te wandelen.
 
 
# mr.jeroen speekman 29-01-2014 19:38
Thanks Paul,
Thanks for all those memories!
 
 
# Leuk verhaalHans Pekel 29-01-2014 15:35
Leuk verhaal Paul en heel herkenbaar. Temeer omdat ik tegenover je heb gewoond op nummer 24 1 hoog. Van 1943 tot 1969. Maar omdat ik 7 jaar ouder ben en als kind dus van een andere "generatie" kan ik me je niet voor de geest halen.

Groet,
Hans
 
 
# HerinneringenGuy de Valk 29-01-2014 14:29
Ja ik herken het allemaal ... Ik woonde op de Rivierenlaan 92hs ... bijna op de hoek van de Boterdiepstraat ... van 1942 t/m 1952 ... De fietsenstalling hoek Rijnstraat en Rivierenlaan herriner ik mij goed. Ik stalde er mijn fiets ... aan de overkant was er een kruidenierswink el "De Kroon" eigenaar Mr. Vreugdenhil, als ik me niet vergis. Ik ging naar school, eerst op de Vondelschool (Jekerstraat) daarna naar de broeders van de Thomas van Aquino school in de Ijsselstraat ... Ik herinner mij nog de "Kunstzijdefabr iek" aan de Amstel. Er was een Klein bos er naast, die qedurende de hongerwinter werd omgekapt voor brandhout. ... Het veerpont heb ik ook dikwijls genomen om naar de gasfabriek te gaan ... er was toen een mooie houten "hefbrug" (geel dacht ik) ... en een roeiers vereniging "de Hoop" . ...
 
 
# RE: 282 - Mijn Jeugdherinnerin gen aan de Rivierenbuurt 1950-1963Cees van Loon 29-01-2014 12:30
zeer herkenbaar verhaal, alhoewel ik in de Rijnstraat geboren ben schuin tegenover de Thomas van Aquino kerk, maar ben ook in de noodschool van de Uitenwaarderstr aat op school geweest. Volgens mij brachten we het oud papier naar de van Ostadestraat, daar werd het gewogen en kreeg je geld. en volgens mij werd er later op de Rivierenlaan een rolschaatsbaan gemaakt. Een prachtverhaal Paul met vele herkenbare herinneringen.